İstatistiksel veriler göstermektedir ki günümüzde trafiğe çıkan araç sayısı her geçen gün artması ile maddi hasarlı trafik kazaları da günden güne artmaktadır. Araç değer kaybı ile istenmeden de olsa oluşan bu maddi zararlarınızın en kısa sürede temin edilerek size iade edilmesi mümkündür. Gelişen teknoloji ile birlikte bir kişi araç almak istediğinde 5664’e SMS gönderip aracın tüm hasar kayıtlarına ulaşabilmektedir. Hasarı olan araç da daha düşük bedelle alınıp satılmaktadır. Değer kaybı da tam olarak bu aşamada araç sahiplerinin dikkatini çekmektedir. Araç sahipleri de kaza yapmış araçlarının değerinin düşmesinden oluşan değer kayıplarını araç maliki, sigorta şirketi ve şoförden tazmin ve tahsil edebileceklerdir.
Yargıtay 17.Hukuk Dairesi verdiği bir kararında “araçta meydana gelen değer kaybı gerçek zarar kalemleri arasında bulunmaktadır. Davacı aracındaki değer kaybından davalı sigorta şirketinin de limiti dahilinde sorumlu tutulması” gerekir kararına vararak sigorta şirketleri aleyhine araç malikleri lehine hukuki bir dayanak ve koruma da sağlamıştır.
Araç Değer Kaybı ne anlama gelir ?
Araç değer kaybı trafik kazasına karışan araçların, hasara uğraması ve tamir edilmesi sebebiyle, aracın ikinci el piyasasında meydana gelen düşüşü ifade eder. Diğer bir değişle, değer kaybı zararı ; aracın olay tarihindeki hasar değeriyle hasarı giderildikten sonra edeceği değer arasındaki farktır. Yaşanan kazalar sonucun da oluşan maddi hasarlar, yenilenip onarılsa dahi TRAMER adını verdiğimiz sisteme işlenerek kazaya uğrayan aracın bu süreçten sonra hasar görmüş araç olarak geçmesine sebep olur. İşte tam da bu noktada değer kaybı kelimesi hayatımıza giriyor ve aracımızın orjinal halinden değer kaybetmesi anlamını yüklüyor.
Araç değer kaybı hesabı, aracın üretim yılı, hasar geçmişi, kilometresi, aracın ikinci el piyasa değeri gibi faktörler dikkate alınarak, uzman eksperler tarafından belirlenir.
Araç Değer Kaybı Şartları Nelerdir?
Kaza tarihinden itibaren 2 yıl içerisinde başvuru yapılmalıdır. (Karşı tarafın kimliğinin belirli olmaması hali hariç)
Kazada karşı tarafın da kusurlu olması gerekmektedir. Karşı tarafın kusuru %100 olabileceği gibi %25 de olabilir.
Aracın yaşı 36’dan büyük olmamalıdır.
İşlem gören parçalar, daha önceden işlem görmemiş olmalıdır.
Araç onarılamayacak derecede olmamalı, yani perte çıkmamalıdır.
Trafik Sigortası Genel Şartları kapsamında 2021 yılında yapılan değişiklikle araç değer kaybı tazminatı isteyebilmek için aracın 165.000 km'den düşük olması şartı, yani kilometre sınırı kaldırılmıştır. Artık her kilometredeki hasar gören araç için araç değer kaybı talep edilebilecektir.
Araç Değer Kaybını Kim Öder?
Araç değer kaybı, kazaya karışan diğer aracın sürücüsünden alınabileceği gibi, aracın zorunlu trafik sigortasından da alınabilir. Ancak sigorta şirketinin sorumluluğu, poliçedeki limit ile sınırlıdır. Araç değer kaybında, genel olarak değer kaybı, tahsil kabiliyetinin daha kolay olması sebebiyle trafik sigortalarından talep edilmektedir.
Araç Değer Kaybı Başvurusu Nasıl Yapılır?
Araç değer kaybı başvurusu birden fazla yöntem ile yapılabilir. Araç değer kaybı, Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru, icra takibi veya Asliye Ticaret Mahkemelerinde dava yolu ile talep edilebilir. Uygulamada en pratik ve en çok tercih edilen yol, tahkim komisyonuna başvurudur.
Sigorta tahkim komisyonu, uyuşmazlığı en fazla 4 ay içerisinde sonuçlandırır. Başvurular bizzat veya avukat aracılığıyla yapılabilir. Ancak tahkim yolu, mahkemelerden daha farklı prosedürler içerdiği için araç değer kaybı alanında uzman avukattan bu konuda yardım alınmalıdır .Başvuru sonucu tahkim komisyonunun verdiği karar mahkeme ilamı gibi kabul edilir, ilamlı icra takibi yapılabilir. Ayrıca, Sigorta Tahkim Komisyonu tarafından verilen kararlar mahkeme kararı niteliğindedir. Sigorta tahkim komisyonunun 5.000 TL’ye kadar olan uyuşmazlıklara ilişkin kararları kesin niteliktedir. Bu miktarı geçen tutarlarda ise İtiraz Hakem Heyeti’ne başvurulabilmektedir.
Değer Kaybı Talebi İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Türk hukuk sisteminde “müddei iddiasını ispat ile mükelleftir” kuralı geçerlidir. Değer kaybına uğradığını iddia eden kişi bu zararını ispat etmelidir. Eğer zararını mahkemeye başvurarak tazmin etmek isterse mahkemenin belirleyeceği kurallar çerçevesinde hareket edilmelidir. Bizim tavsiyemiz KMAZMS-Trafik Sigorta poliçesi limitleri içinde bir taminat ve değer kaybı zararınız var ise mutlaka Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurmanızdır. Buraya yapılacak başvurularda ruhsat, servis faturası, onarım fotoğrafları, kaza tutanakları gibi bilgi ve belgeler istenmektedir. Yine Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru için doldurulması gereken formlar bulunmaktadır.
Araç Değer Kaybı Hesaplama Nasıl Yapılır?
Araç değer kaybı hesaplanmasında en çok dikkat edilen faktörler; aracın hasar geçmişi, markası ve modeli, trafiğe çıkış tarihi, yapmış olduğu kilometre ve üretim yılıdır. Bu kriterlere göre araç ne kadar değerliyse trafik kazası sonucunda uğrayacağı değer kaybı o kadar büyük olacaktır. Değiştirildiğinde araçta herhangi bir değer kaybına yol açmayacak parçaların (örneğin silecek, lastik, far vb.) zarar görmesi değer kaybı hesaplamasında dikkate alınmayacaktır.
Örneğin trafik kazasından önce aracınızın piyasa değeri 100.000 TL fakat kaza sonrası bu değer 90.000 TL oluyorsa aradaki 10.000 TL sizin yaklaşık olarak kayıp miktarınızdır. Kazada kusurunuz yok ise 10.000 TL’yi, kusurunuz % 25 ise 7.500 TL’yi, kusurunuz % 50 ise 5.000 TL’yi, kusurunuz %75 ise 2.500 TL tutarındaki araç değer kaybınızı talep edebilirsiniz. Eğer kusurun tamamı size aitse herhangi bir talepte bulunamazsınız.
Araç Değer Kaybını Kaskom Karşılar Mı?
Araç değer kaybı ile kasko ilişkisi incelendiğinde; genellikle kasko poliçeleri kaza sebebiyle ortaya çıkan onarım nedeniyle araçta oluşan değer kayıplarını teminat altına almamaktadırlar. Bu sebepten ötürü kasko sigortasından talepte bulunulamazsınız sizin talepte bulunabileceğiniz yer kusurlu tarafın Karayolları Zorunlu Trafik Mali Sorumluluk Sigortasıdır.
Araç Değer Kaybı Durumunda İlk Olarak Ne Yapılmalıdır?
1- Kaza yaptığınız araç sürücüsü ile birlikte kaza tespit tutanağı tutun. Karşı taraf kaza tespit tutanağı tutmak istemezse polis çağırarak kazayı tutanak altına alın. 2- Aracınızı tamir ettirerek ödediğiniz bedelin faturasını alın.
3- Kaza tespit tutanağı,servis faturası, kaza anına ilişkin fotoğraflar ve ruhsat fotokopisi ile birlikte değer kaybı alanında uzman bir avukata başvuruda bulunun.
Araç Değer Kaybı Avukat Ücreti Ne Kadardır?
Araç değer kaybı başvurularında genel olarak önden bir avukatlık ücreti talep edilmemektedir. Avukatlık ücreti, değer kaybı tahsil edildikten sonra ortalama %20 üzerinden talep edilmektedir. Araç değer kaybının tahsili belirli şekil şartlarının yerine getirilmesi zorunluluğu olan ve mevzuatta belirtilen sürelere tabi hukuki süreçlerdir. Bu nedenle hak kaybına uğramamak için araç değer kaybı konusunda uzman bir avukattan profesyonel bir hukuki yardım almanızı tavsiye ederiz.
Değer Kaybı Davasında Zamanaşımı Süresi Ne Kadar?
Bu tür davalar, kazaya sebep olan tarafın kim olduğunun tespit edilmesinin ardından iki yıllık süre içerisinde açılabilir. Ancak kaza tarihinden itibaren 10 yıldan fazla süre geçtiyse, uğranılan zarar ve zararı veren kişi tespit edilememiş olsa dahi zamanaşımı süresi dolmuş olur.
Av. Kerem SEVİMLİ
